Kasırgalar, büyüklükleriyle ve özellikle de arkalarında bıraktıkları yıkımın izleri ile atmosferin gücünü ortaya koyan doğa olaylarından biridir. Bilimsel sınıflandırmasına baktığımızda hızı saatte 119 km’yi geçen rüzgarlar kasırga olarak adlandırılır. Ancak karsırgalar, fırtına olarak adlandırılmak için oldukça büyük meteorolojik fenomenlerdir. Örneğin, sadece bir kasırga sırasında, şiddetli rüzgarlar tüm dünyanın elektrik üretim kapasitesinin yarısı kadar enerji üretebilirken, aynı fırtınadan kaynaklanan bulut ve yağmur oluşumu bu miktarın 400 katını şaşırtıcı bir şekilde açığa çıkarabilir.
Kasırgaların Oluşumu
Kasırgaların ortaya çıkması için çeşitli koşullara ihtiyaç vardır. Süreç, genellikle tropik ve subtropikal bölgelerdeki ılık okyanus sularıyla başlar. Deniz suyu sıcaklığı 26,5°C'ye ulaştığında, ortamda; kasırgayı beslemek için gerekli yakıt sağlanmış olur.
Ancak deniz suyu sıcaklığının artması tek başına yeterli değildir. Çoğunlukla tropikal bir dalga için okyanus ve atmosfer ortamındaki tropikal akışta küçük bir bozulma yaşanması ile oluşan atmosferik kararsızlık gereklidir. Orta troposferdeki yüksek nem (deniz seviyesinden yaklaşık 5 km yüksekte), gelişen sistem içindeki kasırga aktivitesini sürdürdüğü için çok önemlidir.
Dünyanın dönüşünün bir sonucu olan Coriolis etkisi, fırtınaya gerekli dönüşü vererek siklonik dönüş geliştirmesine olanak tanır. Ek olarak, alçak seviyede dikey rüzgar makaslaması çok önemlidir; kasırganın yapısının sağlam kalmasını ve çeşitli yüksekliklerdeki farklı rüzgar hızlarından etkilenmeden dikey olarak büyüyebilmesini sağlar.
Kasırgaların Kategorilendirilmesi
Kasırgalar rüzgarın hızına bağlı olarak 1 ile 5 arasında kategorize edilirler. Rüzgarın hızı arttıkça kasırganın zarar verme gücü de buna bağlı olarak artar. Örneğin Atlantik Okyanusu'nda oluşan ve şu anda Karayipleri vuran Beryl Kasırgası 5. kategoriye kadar çıkmış durumda, bu kasırganın vurduğu yerlere yerlere ağır hasar verdiği ve saatte 269 kilometreyi bulan hızıyla çok şiddetli bir etkisi olduğunu ifade ediyor.
Kasırgalar Nerelerde Görülür?
Kasırgalar, Doğu Büyük Okyanus ve Güney Atlantik hariç subtropikal ve tropikal iklim kuşağındaki sıcak denizlerde sık sık meydana geliyor. Ülkemizin coğrafi konumundan dolayı her ne kadar kasırgaları birinci elden yaşamıyor olsak da Akdeniz çevresinde 'medicane' adı verilen kasırgalar görülebiliyor. Akdeniz ve Ege denizleri üzerinde zaman zaman çok güçlü siklonlar oluşabiliyor. İtalya, Yunanistan, Malta, Türkiye gibi ülkeler bu güçlü siklonlar nedeniyle risk altında olabiliyorlar.
Kasırganın Etkileri ve Yıkım
Kasırgalar, ağaçları sökebilen, binalara ve elektrik hatlarına zarar veren şiddetli rüzgarlara, su baskınlarına ve sele neden olan aralıksız yağış olaylarına, deniz seviyesinin anormal artışına yol açan fırtına kabarmalarına neden olur. Ayrıca kasırgalar başka bir yıkım katmanı daha eklenerek tornadoları üretebilirler.
Kasırgalar Dünyamızın bir parçası ancak küresel ısınma kasırgaların şiddetini günden güne arttırıyor.
Önlem almak mümkün!
- Gelişmiş Tahmin: Hava zekası çözümleri kasırganın yollarını ve yoğunluklarını tahmin etme yeteneğimizi geliştirerek hazırlıklar için süre sağlar.
- Stratejik Tahliye Planları: İyi geliştirilmiş tahliye yolları ve planları, insanları tehlikeden uzaklaştırarak hayat kurtarabilir. Gelişmiş hava zekası çözümleri ile tahliye planını zamanında devreye koymak mümkün olur.
